Showing posts with label भा. रा. तांबे. Show all posts
Showing posts with label भा. रा. तांबे. Show all posts

घट तिचा रिकामा झर्‍यावरी,

घट तिचा रिकामा झर्‍यावरी,
त्या चुंबिति नाचुनि जललहरी.

अशी कशी ही जादू घडली?
बघतां बघतां कशी हरपली?
का समजुनिया राणी अपुली
तिज उचलुनी नेई कुणितरी?

मिळत चालल्या तिनिसांजा,
दिवसाचा हा धूसर राजा,
चंद्रा सोपुनि आपुल्या काजा
घे निरोप कवळुनि जगा करीं.

पलीकडे त्या करुनि कापणी
बसल्या बाया हुश्श करोनी,
विनोद करिती, रमती हसुनी,
जा पहा तिथे कुणि ही भ्रमरी.

तिथे वडाच्या पाळीभवती,
नवसास्तव मृगनयना जमती;
कुजबुजुनी गुजगोष्टी करिती;
रतिमंजरि हेरा तिथे तरी.

पलीकडे वेळुंची जाळी;
तेथे वारा धुडगुस घाली,
शीळ गोड तीमधुनि निघाली,
ही झुळुक हरपली लकेरिपरी.

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – गजानन वाटवे

स्वर- गजानन वाटवे

गीत प्रकार – भावगीत

  टीप – • काव्य रचना- १५ फेब्रुवारी १९२२, अजमेर.

जन पळभर म्हणतिल, 'हाय हाय !'

जन पळभर म्हणतिल, ‘हाय हाय !’
मी जातां राहिल कार्य काय?

सूर्य तळपतिल, चंद्र झळकतिल;
तारे अपुला क्रम आचरतिल,
असेच वारे पुढे वाहतिल,
होईल कांहि का अंतराय?

मेघ वर्षतिल, शेतें पिकतिल,
गर्वाने या नद्या वाहतिल
कुणा काळजी कीं न उमटतिल,
पुन्हा तटावर हेच पाय?

सखेसोयरे डोळे पुसतिल,
पुन्हा आपुल्या कामिं लागतिल
उठतिल, बसतिल, हसुनि खिदळतिल
मी जातां त्यांचें काय जाय?

अशा जगास्तव काय कुढावें !
मोहिं कुणाच्या कां गुंतावें?
हरिदूता कां विन्मुख व्हावें?
कां जिरवुं नये शान्‍तींत काय?

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – वसंत प्रभु

स्वर- लता मंगेशकर

राग – मल्हार

गीत प्रकार – भावगीत

  टीप – • काव्य रचना- १८ ऑगस्‍ट १९२१, अजमेर.• या कवितेत कवी मनाला सांगत आहे की, जगाचे अडेल या दृष्टीने तू मरणास तयार नसावे, या तुझ्या म्हणण्यात काहीच अर्थ नाही. जगाचे अडणार नाही. इतकेच नव्हे तर जगाला तुझी पर्वाही नाही. अशा बेषर्वा जगाचा मोह धरायचा कशाला ? तेव्हा हरिदूतास संमुख होणेच योग्य, असे कवी मनास सुचवीत आहे.

अजुनि लागलेंचि दार, उजळे

अजुनि लागलेंचि दार, उजळे ही प्राची,
स्वेच्छ थंड गार झुळुक वाहतसे ताजी.

जागवी जी रम्य वेळ,
कमलादिक सुमन सकल,
का न तुला जागवि परि, कमलनयन साची?

अरुणराग गगनिं कांति,
पक्षिगणीं मधुर गीति,
या हृदयी तशी प्रीती, पुरव हौस यांची.

जीवित तुजवीण विफल,
कां मग हा विधिचा छळ?
खचित तुझी मत्प्रीती छबि तव ही माझी.

ऊठ हे मनोभिराम,
तिष्ठतसे मी सकाम;
रुदन करिं, कोठ परि मूर्ति ती जिवाची?

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – गजानन वाटवे

स्वर- गजानन वाटवे

गीत प्रकार – भावगीत

  टीप – • काव्य रचना- २२ मे १९०३, इंदूर.• बंगाली कवयित्री तोरु दत्त ह्यांनी बहिणीला उद्देशून लिहिलेल्या Still barred thy doors ! – the far east glows या इंग्रजी कवितेचे भाषांतर.

भाग्य उजळलें तुझे चरण पाहिले

भाग्य उजळलें तुझे चरण पाहिले.

लागुनिया तुझे चरण
घर झाले हें पावन
इडापिडा जाति टळुन
हृदय विकसले.

करुणेचा तूं ठेवा
केली कशितरि सेवा
गोड करुनि परि देवा
सकळ घेतले.

आता परि करिसि गमन
पुनः पुनः दे दर्शन
हेंचि विनविं शिर नमवुन
हात जोडिले.

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – दशरथ पुजारी

स्वर- माणिक वर्मा

राग – भैरवी

गीत प्रकार – भक्तीगीत

चरणिं तुझिया मज देईं

चरणिं तुझिया मज देईं, वास हरी

चरणतळीं तव कमल विराजे,
तेंच करीं मज देवा, कल्पवरी.
कुणा संतती, कुणा राज्य दे,
मजला हरिचे देई रे, चरण परि.

कुणा स्वर्ग दे, कुणा मुक्ति दे,
मजला परि चरणाचा, दास करीं.
मी घालीं ना संकट तुजवरि,
केवळ मज चरणाचे, रजच करीं.

चिकटुनि राहिन सदा पदांला,
इतुकी मम पुरवावी रे, आस परि.
मिरवीन वैभव हें त्रैलोक्यीं
येइल तरि नृपतीला, काय सरी?

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – दशरथ पुजारी

स्वर- माणिक वर्मा

गीत प्रकार – भक्तीगीत

  टीप – • काव्य रचना- ४ जानेवारी १९२८, ग्वाल्हेर.• कवीचा ईश्वरावरचा विश्वास व त्याची भक्ती हे गीत व्यक्त करते.

डोळे हे जुलमि गडे

डोळे हे जुलमि गडे
रोखुनि मज पाहुं नका !
जादुगिरी त्यांत पुरी
येथ उभे राहुं नका.

घालुं कशी कशिदा मी?
होती किति सांगुं चुका !
बोचे सुइ फिरफिरुनी
वेळ सख्या, जाय फुका.

खळबळ किति होय मनीं !
हसतिल मज सर्वजणी;
येतिल त्या संधि बघुनि
आग उगा लावुं नका !

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – वसंत प्रभु

स्वराविष्कार- ∙ आशा भोसले∙ जी. एन्‌. जोशी∙ केशवराव भोळे( गायकांची नावे कुठल्याही विशिष्ट क्रमाने दिलेली नाहीत. )

राग – मिश्र मारुबिहाग

गीत प्रकार – भावगीत, नयनांच्या कोंदणी

  टीप – • काव्य रचना- १८९१, देवास.• ‘डोळे तुमचे जादुगिरी’ अशी एक जुनी लावणी ऐकिवात आहे.• स्वर- आशा भोसले, संगीत- वसंत प्रभू.• स्वर- जी. एन्‌. जोशी, संगीत- जी. एन्‌. जोशी.• स्वर- केशवराव भोळे, संगीत- केशवराव भोळे.

घन तमीं शुक्र बघ राज्य करी, रे

घन तमीं शुक्र बघ राज्य करी,
रे खिन्‍न मना, बघ जरा तरी !

ये बाहेरी अंडें फोडुनि
शुद्ध मोकळ्या वातावरणीं,
कां गुदमरशी आंतच कुढुनी?
रे ! मार भरारी जरा वरी.

फूल गळे, फळ गोड जाहलें,
बीज नुरे, डौलांत तरू डुले;
तेल जळे, बघ ज्योत पाजळे;
का मरणिं अमरता ही न खरी?

मना, वृथा कां भीशी मरणा?
दार सुखाचें तें हरि-करुणा !
आई पाही वाट रे मना,
पसरोनी बाहु कवळण्या उरीं.

गीत – भा. रा. तांबे

संगीत – पं. हृदयनाथ मंगेशकर

स्वर- लता मंगेशकर

गीत प्रकार – भावगीत

  टीप – • काव्य रचना- २९ ऑक्‍टोबर १९२०, इंदूर• साक्षात्काराचा हा प्रथम किरण आहे. नैराश्य, खिन्‍नता, भीती ही ज्याचीत्याची स्वत:ची निर्मिती. विश्वाच्या सत्य स्वरूपात त्यास अवकाश नाही.